Neushoorn Suzi, vernoemd naar Suzuki, kreeg in 2016 een kalfje.

Het aantal zwarte neushoorns liep terug van meer dan 100.000 in 1960 naar 3.500 in 2000”

Het Mkomazi National Park in Tanzania is een van de grootste beschermde ecosystemen in Afrika. Hier werkt natuurbeschermer Tony Fitzjohn met zijn team aan het in het wild terugbrengen van twee zeer ernstig bedreigde diersoorten, waaronder de zwarte neushoorn.

De zwarte neushoorn

Ooit waren er meer dan 165 soorten neushoorns, vandaag de dag zijn dat er nog maar vijf: de witte, de zwarte, de Indische, de Sumatraanse en de Javaanse neushoorn.

Met name het aantal zwarte neushoorns liep ernstig terug, van meer dan 100.000 in 1960 naar 3.500 in 2000. Gelukkig is het aantal zwarte neushoorns de afgelopen jaren gegroeid naar 4.500. Maar voor een gezonde populatie moet er nog veel gebeuren.

Om veiligheidsredenen publiceren we geen concrete aantallen, maar ook de populatie van de zwarte neushoorns in het Mkomazi National Park in Tanzania is de afgelopen jaren fors gegroeid. Zij worden dag en nacht in de gaten gehouden door zwaarbewapende bewakers, die altijd weten waar zij zijn.

Voor het terugbrengen van de neushoornpopulatie is heel veel geduld vereist. Zo zorgde de eerste 'batch' van 8 Zuid-Afrikaanse neushoorns pas na 7 jaar voor nageslacht: Suzi. In 2009 schonk de Stichting Suzuki Rhino Club 3 uit een Tsjechische dierentuin afkomstige zwarte neushoorns (Jabu, Jamie en Deborah) aan het Mkomazi National Park. Samen met neushoorns uit Engeland vormen zij een brede genenpool die inmiddels volop voor nageslacht zorgt. Ook Suzi heeft inmiddels al diverse nakomelingen.

Afrikaanse wilde hond

Minder bekend dan de zwarte neushoorn, maar minstens zo bedreigd is de Afrikaanse wilde hond. In heel Afrika nam in honderd jaar tijd het aantal af van ongeveer een half miljoen naar hoogstens 5.500 in het wild levende exemplaren. Om deze dieren voor uitsterven te behoeden, startte Tony Fitzjohn in 1995 een fokprogramma met de wilde honden. Dankzij het programma zijn inmiddels al zestig van de dieren teruggebracht in de natuur. De Stichting Suzuki Rhino Club steunde ook dit deelproject tot 2017, tot het besloot zich geheel te focussen op de zwarte neushoorns en de omgeving van Mkomazi.

Leerlingen aan het werk in de ambachtsschool.

Een goed bestaan voor de lokale bevolking is enorm belangrijk voor de bescherming van de dieren”

Tony Fitzjohn en zijn team verrichten goed werk, maar het reserveren van een stuk land om neushoorns te beschermen werd bij de lokale bevolking niet direct met gejuich ontvangen. Omdat er in Mkomazi veel armoede en weinig economische activiteit is, is de verleiding om te gaan stropen - en daarmee snel veel geld te verdienen - groot. Daarom werd in 1993 gestart met het Mkomazi Outreach Program.

Het Mkomazi Outreach Program

Via het Mkomazi Outreach Program kunnen inwoners van omliggende dorpen profiteren van de aanwezigheid van het park en kennismaken met het wildbeheer. Het programma verzorgt scholing, medische zorg en voorlichting in 41 dorpen en vier districten.

Concreet betekent dit bijvoorbeeld de bouw van een middelbare school, het verbeteren en uitbreiden van watervoorzieningen, het ondersteunen van vrouwengroepen, het renoveren van een apotheek en het beschikbaar stellen van zware machines voor aanleg en onderhoud van wegen.

Project ambachtsschool

Les tussen de neushoorns? Het kan in Mkomazi. In samenwerking met de Watato Foundation en Wilde Ganzen werd er geld ingezameld voor een ambachtsschool en kon het project in 1 jaar en binnen het budget gerealiseerd worden. De school wordt gerund door het bisdom van Same, onder verantwoording van bisschop Rogath Kimaryo en zorgt dat kinderen van alle religies en uit alle gezinnen onderwijs krijgen.

Inmiddels is de school uitgebreid met een middelbare technische school, die ook een belangrijke functie heeft voor de lokale gemeenschap. De Stichting Suzuki Rhino Club heeft de school voorzien van lesmateriaal voor de autotechnische vakken, en ook Watoto Foundation heeft, naast begeleiding van de bouw, veel lesmateriaal zoals machines geschonken. Deze zijn in Nederland opgehaald, opgeknapt en werden vervolgens aan de school geschonken.

Rafiki wa Faru

Een paar keer per week komt, in het kader van Rafiki wa Faru (Vrienden van de neushoorn), een tot schoolbus omgebouwde vrachtwagen naar Mkomazi. Deze zit vol met kinderen en leerkrachten uit de omgeving, die worden rondgeleid in het park en les krijgen over wildbeheer. Het doel van dit project is dat de volgende generatie weet waarom de natuur en de wilde dieren zo kostbaar zijn. De mannen van Tony doceren hen en ze krijgen een indrukwekkende dvd te zien.

Het Mkomazi National Park heeft een oppervlakte van 3.234 vierkante kilometer en ligt in het noordoosten van Tanzania. De meeste menselijke activiteiten in Mkomazi spelen zich af in Kisima. Hier wonen Tony en Lucy Fitzjohn met hun kinderen en hier bevinden zich onder meer de werkplaatsen waar het wagenpark wordt onderhouden, hout wordt bewerkt en kleding voor de medewerkers wordt gemaakt. In Kisima bevinden zich ook de kennels voor het fokprogramma van de Afrikaanse wilde honden. Het neushoornreservaat ligt iets ten noorden van Kisima. Het reservaat is geheel omheind en heeft een oppervlakte van 50 vierkante kilometer.

Het beschermde leefgebied van de neushoorns wordt 24 uur per dag bewaakt door patrouillerende, gewapende bewakers. Rond het reservaat bevinden zich diverse wachtposten op strategische, vaak hooggelegen plaatsen met goed zicht op de omgeving.

Geen water, veel dieren

Mkomazi betekent ‘geen water’ in het Swahili. In het savannegebied is het buiten de twee regentijden dan ook erg droog. Desondanks leven er vele diersoorten in het gebied. Behalve de neushoorn en Afrikaanse wilde hond onder meer diverse antilopensoorten, bavianen, giraffes, olifanten en vele slangen en vogelsoorten. Ook verblijven er regelmatig grote kuddes olifanten in Mkomazi, aangezien dit op hun migratieroute ligt. Veel inheemse soorten dieren zijn door het werk van Tony en zijn team teruggekeerd en floreren in de unieke habitat van Mkomazi.

Niet alleen financiële steun

Suzuki heeft een rijke historie in offroad-voertuigen. De Suzuki Jimny wordt bijvoorbeeld al sinds 1970 over de hele wereld ingezet als betaalbare en betrouwbare terreinwagen. Ook nieuwere modellen profiteren van deze offroad-ervaring. Daarom steunt de Stichting Suzuki Rhino Club de projecten van Tony niet alleen financieel, maar ook met de donatie van Suzuki-voertuigen. Zo maken Vitara’s, Jimny's, quads en motoren inmiddels deel uit van het wagenpark van het Mkomazi National Park.